Lichtvervuiling tast geheugen aan

Al na één nacht slapen in een zwakverlichte slaapkamer verandert de hersenactiviteit en verslechtert het geheugen. Dat blijkt uit onderzoek naar de invloed van lichtvervuiling op onze hersenen.

‘Lichtvervuiling’ is een term die je de laatste jaren steeds vaker tegenkomt in de stroom wetenschappelijke artikelen over gezondheid. De moderne mens ziet ’s nachts nog nauwelijks echte duisternis, laat staan een mooie heldere sterrenhemel: altijd is er wel ergens kunstlicht dat de boel verpest. Niet romantisch, maar ook niet gezond.

Licht aan, melatonine weg

Inmiddels is duidelijk dat wij elke dag een portie complete duisternis nodig hebben om optimaal te kunnen functioneren. ’s Nachts wordt er in je hersenen melatonine aangemaakt, een stofje dat het slaap-waakritme reguleert en daarnaast ook beschermende eigenschappen heeft. Zo is het een krachtige antioxidant; muizen die het in het drinkwater krijgen toegediend leven langer en er zijn behoorlijk goede aanwijzingen dat melatonine tegen kanker beschermt.

Dit prachtige hersenhormoon wordt echter alleen goed aangemaakt in het donker. ‘Zelfs als je ‘s nachts een halve seconde het licht aandoet, stopt de productie voor de rest van de nacht,’ vertelde de Amerikaanse wetenschapper Russel Reiter tijdens een interview voor Check je houdbaarheid. Russel denkt dat de meesten van ons door de lichtvervuiling stelselmatig te weinig melatonine aanmaken. Hij adviseert om een uur voor het slapengaan tv en computerschermen uit te zetten en de lampen te dimmen. Verder: slaapkamer goed verduisteren en melatonine bijslikken, aldus Reiter in Check je houdbaarheid.

 

Licht dat door kieren tussen de gordijnen naar binnen glipt

Lichtvervuiling is ook rampzalig voor je geheugen, suggereert een nieuwe studie. Daarbij lieten onderzoekers twintig gezonde proefpersonen (19-29 jaar) slapen in een vertrek dat zeer zwak of  zwak was verlicht (5 of 10 lux). Bij 10 lux moet je denken aan de avondschemer. Als er een lantaarnpaal in de straat staat en het licht glipt door de kieren tussen de gordijnen naar binnen, heb je al snel 10 lux te pakken. In een eerdere studie hadden de onderzoekers al gezien dat 10 lux ervoor zorgt dat proefpersonen langzamer in slaap vallen en dat verschillende slaapstadia negatief worden beïnvloedt.

De hersenactiviteit was veranderd

Bij dit onderzoek moesten de proefpersonen de dag na hun ‘verlichte slaap’ geheugentestjes uitvoeren terwijl hun hersenactiviteiten in beeld werden gebracht met een MRI-scanner. Bij proefpersonen die onder 5 lux hadden geslapen was niets bijzonders te zien, maar bij de proefpersonen die met 10 lux hadden geslapen, was een duidelijk verminderde activiteit te zien in gebiedjes die betrokken zijn bij het werkgeheugen. Deze proefpersonen presteerden ook slechter op een aantal onderdelen van de geheugentest. ‘Het is opvallend dat de hersenactiviteit al was veranderd na één enkele nacht met blootstelling aan licht,’ schrijven de auteurs. ‘Dit suggereert dat chronische blootstelling aan nachtelijk licht een sterker effect heeft op het brein en de cognitie.’

Kortom: zorg dat je slaapkamer ’s nachts pikdonker is!

 

Tekst Pim Christiaans / Life Unlimited

Pim is als journalist al 30 jaar gespecialiseerd in anti aging en is de auteur van de boeken De houdbare man, De houdbare vrouw en Check je houdbaarheid.

 

Bewaren

Bewaren